نه مردم را نگران کنیم، نه بیاطلاع نگه داریم
تاریخ انتشار: ۱۶ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۵۹۴۶۴
«مدتهاست برداشت آب در کشور از میزان ورودی و تغذیه منابع بیشتر شده و رویکرد فعلی این است که مردم نگران نشوند. بیتردید ایجاد نگرانی در مردم راهکار درستی نیست اما بیاطلاع نگهداشتن آنها هم هرگز راهکار صحیحی نیست و باید شرایط واقعی منابع آبی و اقدامات لازم برای تغییر رویکردها را به مردم توضیح داد.»
به گزارش ایران اکونومیست، روزنامه رسالت نوشت: «اما محمد جواد سمیعی، عضو گروه مهندسی - اجتماعی آبانگاه هشدارها درباره بحران کمآبی را کارساز نمیداند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
فرهنگسازی یک فرآیند مستمر و بلندمدت
عضو گروه مهندسی- اجتماعی آبانگاه می گوید: « کم آبی چهره خود را تنها در دوره های کم بارش نمایان نمی کند، حتی سال ۹۸ بارش های مقطعی خوبی داشتیم و در بعضی مناطق مثل لرستان و خوزستان شاهد سیلاب بودیم، اما بازهم مشکل آب وجود داشت و شاید پنهان تر بود، در همان سال سطح آب های زیرزمینی به طور متوسط بین نیم متر تا یک متر در کل کشور افت کرده بود. بارش های ما امسال و سال گذشته کم بود و چه بسا که در سال های آینده نیز به همین ترتیب باشد، زیرا با پدیده تغییر اقلیم در سراسر جهان مواجهیم و به این خاطر، دوره های خشک و بارش های مقطعی منتهی به سیلاب، بیشتر می شود. اما در دوره های خشک، مسئله آب در نگاه مسئولان برجسته تر است، درحالی که باید از نگاه های کوتاه مدت دست برداشت، نمی توان فرهنگ و عادات مصرفی مردم را ظرف ده روز تغییر داد.
به عنوان مثال عادات ما در بخش مصرف، طولانی مدت است، بنابراین نگاهها و رویکردها باید بلندمدت باشد. وقتی بحران به عمق شدیدی می رسد، تغییر عادت ها و الگوی مصرف عملا دشوار و نشدنی است. آب شرب در کوتاهمدت اهمیت جدی دارد، زیرا منابع آب شرب بسیار محدود است و برخی از منابع آب که برای کشاورزی و صنعت قابل استفاده هستند، برای شرب مناسب نیستند. بنابراین تاکیدی که اکنون روی آب شرب صورت گرفته، تاکید درستی است، اما نباید فراموش کرد، که در حال حاضر بحران پیش آمده و برای فرهنگسازی در خصوص نحوه اصلاح مردم دیر شده، این امر یک فرآیند مستمر و بلندمدت است. متاسفانه در شرایط عادی، مقوله مدیریت مصرف و برخورد با بدمصرف ها را پشت گوش می اندازیم.»
این کارشناس، اگرچه مصرف آب شرب به ویژه در شرایط فعلی را بسیار مهم می خواند، اما تاکید می کند: «مصرف جدی آب ما که در اصطلاح کارشناسی به آن مجازی می گویند، بسیار بالاست. به این معنا که در پشت دورریز مواد غذایی و یا کاغذ و البسه، آب وجود دارد؛ در حالی که ما مصرف آب را فقط همان مصرف مستقیم میدانیم و مصارف غیر مستقیم را نمی بینیم.»
سمیعی با این وضعیت آیند آب ایران را تلخ و نگران کننده توصیف کرده و توضیح می دهد: «آب سطحی را فقط هنگامی که بارش ها مناسب و ذخایر موجود است استفاده می کنیم، اما آب زیرزمینی مثل پس انداز است، ذخیره ای که می تواند ما را از دوره های خشکسالی عبور دهد. نمودار فشار ما بر منابع آب زیرزمینی نیاز به تفسیر ندارد، واضح است که سطح آب در سفره ها، با یک شیب بسیار تند پایین و پایین تر رفته و از لحاظ کیفیت، شور و شورتر شده و متاسفانه با این روند، آینده منابع آبی ما بسیار تلخ خواهد بود.»
شرایط کنونی در چند ماه اخیر، تنها منحصر به ایران نبوده و بسیاری از کشورها از جمله فرانسه و آلمان هم درگیر این خشکسالی شدید بوده اند، اما به گفته عضو گروه مهندسی- اجتماعی آبانگاه، «این کشورها برنامه های از پیش تعریف شده ای را برای مدیریت و تغییر مصرف در دستور کار دارند، حال اینکه در کشور ما چه در قسمت برنامه ریزی و چه در قسمت اجرا چنین همتی وجود ندارد. به طور مثال در بخش هایی از فرانسه، الگوی فضای سبز شهری به خاطر کمبود آب متفاوت شده، اما در هیچ شهری از ایران تفاوتی در فضای سبز نمی بینیم یا مصارف آب ما در بخش خانگی، کشاورزی و صنعت همان میزانی است که در سالهایی با بارش نرمال بوده است.»
این عدم برنامه ریزی و سیاست گذاری های ناصحیح در تمامی بخش ها مشهود است، ازجمله فلات مرکزی ایران که هماکنون در تأمین آب شرب با چالشهای جدی مواجه است. در این شرایط، طرحهای توسعه مسکن با گستردگی قابل توجه در حال برنامهریزی و اجراست. بنفشه زهرایی، دبیر کارگروه ملی سازگاری با کمآبی و دانشیار مؤسسه آب دانشگاه تهران تاکید می کند که اجرای طرحهای توسعه مسکن قطعاً به جذب جمعیت بیشتر به مناطقی منجر میشود که هماکنون هم در تأمین آب با چالشهای جدی مواجه هستند. طرح نهضت ملی مسکن و طرحهای مشابه در صورت برنامهریزی علمی و دقیق، میتوانستند فرصتی باشند برای توزیع بهتر جمعیت در خارج از فلات مرکزی.
بنفشه زهرایی با اشاره به ذخایر آب زیرزمینی می گوید: «این ذخایر در سکونتگاههای اصلی جمعیت در فلات مرکزی ایران بهسرعت در حال از دست رفتن است و فرونشست گسترده زمین، مرگ آبخوانها را قریب الوقوعتر کرده است. بدون منابع آب زیرزمینی، اکثر مناطق در فلات مرکزی ایران، زیستپذیری خود را از دست خواهند داد. اما دولتمردان متوجه نیستند فرجه زمانی برای نجات آبخوانهای ایران بخصوص در فلات مرکزی چقدر محدود است. سرعت و بزرگی مسئله فرونشستها بسیار بیشتر از آن است که با اجرای طرحهای فانتزی انتقال آب بین حوضهای، استخراج آب ژرف و شیرینسازی آب شور مهار شود.»
شدتگرفتن کمآبی در فلات مرکزی و اجرای طرحهای فانتزی!
مطابق اظهارات صریح زهرایی، مادامی که دولتها به اجرای طرحهای فانتزی و غیر موثری نظیر انتقال آب، استخراج آب ژرف و شیرینسازی آب شور مشغول هستند، فرونشست به سرعت در حال بلعیدن آبخوانهای ایران است. این در حالی است که براساس ماده ۲۷ قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۹، دولت مکلف شده تا سال ۱۴۰۴ کسری آبخوانهای کشور را به صفر برساند.
دانشیار مؤسسه آب دانشگاه تهران معتقد است: کمآبی در فلات مرکزی ایران بهحدی شدت گرفته که چارهای جز انتقال جمعیت و فعالیتهای اقتصادی به خارج از این حوضه باقی نمانده است. اما محمد جواد سمیعی، عضو گروه مهندسی- اجتماعی آبانگاه می گوید: «هیچ عزم و اراده ای برای جابه جایی جمعیت در فلات مرکزی وجود ندارد و در این زمینه برخلاف سیاست گذاری ها و برنامه های عملیاتی اقدام شده، حال آنکه به لحاظ کلی، سوق دادن نقاط متمرکز جمعیتی و صنایع و کشاورزی به سمت منابع آبی یک اصل اساسی است. در طول تاریخ هم تمدن های بزرگ همیشه در کنار رودهای بزرگ بوده اند. اما متاسفانه امروز مقهور تکنولوژی شده و فکر می کنیم آب را می توانیم با پمپاژ و صرف انرژی از نقاط دوردست به هرجایی که دوست داریم انتقال دهیم. بنابراین تمرکز حال حاضر مسئولان شیرین سازی آب دریا و رساندن آن به نقاط مختلف از جمله فلات مرکزی است. این مسئله از نظر اغلب کارشناسان یک رویکرد غلط است، ما نباید آب را به نقاط مورد نیاز برسانیم، بلکه تا حد امکان باید، نقاط نیاز را در کنار آب تعریف کرد، این رویکرد در تمام دنیا دنبال می شود. انتقال آب فقط باید به شرایط خاص و ضروری محدود شود، اما در حال حاضر کاملا برعکس است و مرتب بارگذاری جمعیت در کلانشهرها بیشتر می شود و به ناچار در چرخه ای معیوب، باید آب بیشتری تامین کنیم.»
بیاطلاع نگهداشتن مردم، راهکاری ناصحیح
جمعیت ایران در سال ۱۳۰۰ کمتر از ۲۰ میلیون نفر و میزان آب در دسترس برای هر فرد ۴۵۰۰ متر مکعب بود که با در نظر گرفتن مرز تنش آبی ۱۷۰۰ متر مکعب، اختلاف زیادی با تنش آبی داشتیم این در حالی است که سرانه آب در سال ۱۳۹۱ به مرز ۱۷۰۰ مترمکعب نزدیک شد و کل کشور در وضعیت تنش آبی و برخی استانها از جمله تهران با توجه به ذخایر آبی و میزان بارندگی در مرز ورود به بحران آب قرار گرفتند.
مشهودی، کارشناس محیط زیست با بیان این عبارت، توضیح می دهد: «اگر سرانه منابع آبی کشور کمتر از ۱۷۰۰ مترمکعب باشد میتوان گفت کشور دچار تنش آبی و اگر کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب باشد دچار بحران کم آبی شده است. کل کشور در حال حاضر دچار تنش آبی است و متاسفانه به دلیل برداشت بیاندازه آبهای سطحی و زیرزمینی، برخی شهرها نیز از جمله تهران در مرز ورود به بحران آبی قرار دارند.»
در همین زمینه سمیعی تاکید می کند: «مدتهاست برداشت آب در کشور از میزان ورودی و تغذیه منابع بیشتر شده و رویکرد فعلی این است که مردم نگران نشوند. بیتردید ایجاد نگرانی در مردم راهکار درستی نیست، اما بی اطلاع نگه داشتن آنها هم هرگز راهکار صحیحی نیست و باید شرایط واقعی منابع آبی و اقدامات لازم برای تغییر رویکردها را به مردم توضیح داد. اظهارات کلی مبنی بر تحت کنترل بودن شرایط و اینکه مردم نگران نباشند، صرفا پاک کردن صورت مسئله است.»
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: بحران کمآبی
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: بحران کم آبی فلات مرکزی ایران عضو گروه مهندسی بسیار بیشتر اجرای طرح فلات مرکزی آب زیرزمینی برنامه ریزی منابع آبی آبخوان ها منابع آب حال حاضر تنش آبی بارش ها آب شرب کم آبی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۵۹۴۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چادرملو و برنامهخاصی که آلومینیوم را نگران میکند!
به گزارش ورزش سه، چادرملو اردکان با شکست تیمهای آریو اسلامشهر، فولاد خوزستان و مس کرمان به مرحله یک چهارم نهایی جام حذفی رسید و در قرعه کشی امروز مشخص شد که باید در این مرحله میزبان آلومینیوم اراک باشد و برای شگفتیسازی در جام حذفی تلاش کند.
چادرملو تاکنون دو تیم لیگ یک و فولاد خوزستان لیگ برتری را حذف کرده و با انگیزه و روحیه بالا در مرحله یک چهارم نهایی به میدان خواهد رفت؛ آنها در جدول لیگ آزادگان هم با یک بازی بیشتر نسبت به فجرسپاسی در رتبه دوم حضور دارند و شانس صعود به لیگ برتر را دارند و تمام این اتفاقات به آنها انگیزه لازم را میدهد تا یک دیدار سخت و دشوار برای آلومینیوم اراک رقم بزنند.
اصلیترین نگرانی مجتبی حسینی در بازی مرحله یک چهارم نهایی تمام نشدن بازی در وقت قانونی و اضافه خواهد بود، بازیکنان چادرملو در دو بازی جام حذفی رقبای خود را در ضربات پنالتی حذف کردند و این اتفاق میتواند اعتماد به نفس بالایی به آنها بدهد تا در بازی با آلومینیوم هم با مدیریت کردن مسابقه و حفظ کردن نتیجه بازی را به ضربات پنالتی بکشند و شانس صعود به نیمه نهایی را دنبال کنند.
البته آلومینیوم اراک هم با شکست پرسپولیس در مرحله یک چهارم نهایی رسید و خود آنها هم در این زمینه اعتماد به نفس کافی را دارند و این روزها با گلر آماده ای که دارند در ضربات پنالتی شانس بالایی خواهند داشت.
چادرملو با 3 گل در جام حذفی ایران به مرحله یک چهارم نهایی رسید و در مقابل دو گل هم دریافت کرده است و با ارائه بازیهایی منطقی و اقتصادی نشان داده که تیمی خطرناک و زیرک است و همین موضوع آنها را در جام حذفی غیرقابل پیش بینی خواهد کرد.